Technika 6 kapeluszy to jedna z metod wspomagających kreatywne myślenie i rozwiązywanie problemów. Znajduje zastosowanie w niejednej firmie jako alternatywa dla tradycyjnej burzy mózgów. Pozwala spojrzeć na problem całościowo i zwrócić uwagę na wszystkie istotne aspekty danego projektu.
Spis treści
6 konkretnych funkcji
Jak sama nazwa wskazuje, technika 6 kapeluszy skupia się w sumie na sześciu aspektach. Cała koncepcja sprowadza się do tego, by rozdzielić sposób myślenia i analizowania na 6 jasnych funkcji i ról. Każdą z nich oznacza się symbolicznie konkretnym kolorem – kapeluszem myślenia. W momencie „założenia” konkretnego kapelusza, zespół ma za zadanie pokierować rozmową i myślami w taki sposób, by były zgodne z wybranym kapeluszem.
Większość ludzi myśli i analizuje problemy w określony sposób – wszystko zależy tu od konkretnej osobowości. Ludzie będący z natury pesymistami mogą dostrzegać wiele potencjalnych problemów, z kolei osoby bardzo emocjonalna skupią się na zupełnie innych kwestiach niż na przykład urodzeni analitycy.
Każde z takich podejść można nazwać „jednowymiarową osobowością”. Trudno powiedzieć, że któraś z nich jest lepsza czy gorsza. Jednowymiarowe myślenia zawsze ma jednak to do siebie, że ogranicza pole widzenia. Najlepszym sposobem na wypracowanie wielopłaszczyznowego rezultatu jest natomiast połączenie tych poszczególnych osobowości podczas burzy mózgów. I właśnie tu na pomoc przychodzi technika 6 kapeluszy.
Dlaczego technika 6 kapeluszy jest tak skuteczna?
Na pierwszy rzut oka technika 6 kapeluszy może się wydawać wymuszona. Podczas różnych dyskusji czy obmyślania konkretnego planu bardzo łatwo jednak o zboczenie z właściwych torów czy patrzenie na daną sprawę tylko przez pryzmat konkretnych kwestii – na przykład krytycznie czy jedynie w oparciu o przeczucia i emocje.
Przepuszczenie danego problemu kolejno przez filtr każdego kapelusza pozwala natomiast spojrzeć na dane zagadnienie obiektywnie, a przede wszystkim skupić się na każdym czynniku, jednocześnie nie pozwalając, by jakikolwiek z nich zdominował burzę mózgów i doprowadził do błędnych wniosków. Stosując tę metodę, uczestnicy mogą więc przede wszystkim:
- podejść do sprawy wielowymiarowo, a tym samym generować lepsze pomysły,
- produktywnie wykorzystać czas przeznaczony na burzę mózgów,
- myśleć jasno i obiektywnie,
- wypracować lepsze wyniki i być bardziej wydajnymi,
- rozwijać myślenie krytyczne i analityczne,
- w pełni wykorzystywać swoją kreatywność.
Co oznaczają poszczególne kapelusze?
Podczas analizowania konkretnego problemu czy wdrażania nowego projektu każdemu z członków zespołu przypisuje się jeden z kapeluszy. Oznacza to, że zespół nie musi pamiętać, w jaki sposób działa każdy z kapeluszu, ale skupić się jedynie na swoim.
- Biały kapelusz zakłada skupienie się przede wszystkim na faktach. Osoba „nosząca” ten kapelusz podczas spotkania, powinna myśleć przede wszystkim o wykonalności zadania i pozostać obiektywną. Stąd zresztą biały kolor, który zwykle kojarzy się z czystością. W tym wypadku biel ma symbolizować perspektywę nieskażoną emocjami, obawami czy przeczuciami.
- Żółty kapelusz to z kolei jasność i optymizm. Członek zespołu myślący w ten sposób powinien skupiać się przede wszystkim na wartościach i korzyściach, jakie grupa może wynieść z danego przedsięwzięcia.
- Czarny kapelusz pozwala na uruchomienie wewnętrznego krytyka. W tym miejscu uczestnik burzy mózgów ma pole do wytknięcia wszystkich błędów, przewidzenia każdej porażki, trudności czy niebezpieczeństwa. Krytyczny czarny kapelusz pozwala ustalić, co potencjalnie może pójść nie tak, a potem wdrożyć odpowiednie działania, które zapobiegną spełnieniu się takiego scenariusza.
- Zielony kapelusz symbolizuje kreatywne myślenie, dostrzeganie nowych możliwości i alternatyw. Osoba działającą zgodnie z założeniami tego kapelusza, powinna więc dostarczyć zespołowi wiele pomysłów, bez obaw o ich realizację czy krytykę pozostałych członków grupy.
- Niebieski kapelusz pełni funkcję zarządzania procesem myślenia. Krótko mówiąc, jest to pewien mechanizm kontrolny, który pozwala czuwać nad przestrzeganiem wytycznych techniki 6 kapeluszy. Osoba, której przypisano niebieski kapelusz, powinna patrzeć na sytuację ogólnie, całościowo.
- Czerwony kapelusz kojarzy się z sercem. Symbolizuje emocje, subiektywne uczucia i opinie. Osoba myśląca w ten sposób o konkretnym problemie czy projekcie, powinna więc skupić się przede wszystkim na odczuciach i emocjach.
Jeden komentarz
Dodaj odpowiedź