Dostanie pierwszej pracy w danej branży nie należy do prostych zadań. Praktycznie żadna firma nie przyjmuje pracowników bez jakiegokolwiek doświadczenia. Z tego powodu nie ma jak tego doświadczenia zdobyć, by dostać jakąkolwiek pracę… – tak błędne koło samo się napędza. Alternatywą wydaje się więc odbycie bezpłatnego stażu czy szkolenia. Pytanie tylko, czy warto pracować za darmo?
Spis treści
Bezpłatna praca jako świetna propozycja – czy aby na pewno?
Osobom zmęczonym bezowocnymi poszukiwaniami pracy oferta bezpłatnego wykonania jakiejś usługi wydaje się świetną propozycją. Szczególnie, jeśli dopiero zaczynają stawiać pierwsze kroki w branży i są jeszcze niepewne swoich umiejętności. Wydaje im się, że w ten sposób zdobędą doświadczenie i wpis do portfolio, a potem będzie już łatwiej. Podobnie sprawa wygląda zresztą w przypadku praktyk odbywanych na wielu kierunkach studiów – mało komu proponują za nie wynagrodzenie.
W większości przypadków nie jest to dobra taktyka. Nie chodzi wcale o to, by od razu zarabiać krocie, ale by otrzymywać jakiekolwiek wynagrodzenie za swoją pracę. Nie bez powodu tak często zarzuca się firmom oferującym bezpłatny staż, że psują rynek.
Oczywistym jest, że osoba początkująca nie będzie mieć takich samych umiejętności co ludzie działający dłużej w danej branży. Nie oznacza to jednak, że trzeba od razu ją wyzyskiwać. Nawet symboliczna opłata będzie lepsza niż nic. Samemu stażyście takie rozwiązanie też przyniesie wiele korzyści – przede wszystkim będzie czuć, że jego praca ma większy sens, a więc będzie też bardziej się w nią angażować. W ten sposób powoli może też przyzwyczaić się do rozmawiania o pieniądzach, a przede wszystkim nabrać przeświadczenia, że jego czas ma wartość.
Darmowa praca rzadko jest dobrym rozwiązaniem
Nie ma co ukrywać – w większości przypadków odpowiedź na pytanie: „czy warto pracować za darmo?” powinna brzmieć „nie”. Pomijając już wspomniane wyżej kwestie zaangażowania i poczucia, że praktyki mają sens, pozostaje jeszcze aspekt finansowy.
Osoby niedoświadczone zwykle mają konkretny cel. Na przykład od dawna zastanawiają się nad zmianą zawodu. Decyzję podejmują, biorąc pod uwagę między innymi możliwości finansowe i dalsze perspektywy rozwoju. Często po prostu nie stać ich, by pracować całkowicie za darmo. Z jednej strony chcą zdobyć niezbędne doświadczenie, z drugiej muszą się z czegoś utrzymać. Jeśli nie mają odpowiedniego zabezpieczenia finansowego, brak jakiegokolwiek wynagrodzenia może im w całkowicie uniemożliwić zmianę pracy.
Pozostaje jeszcze kwestia czasu. Czemu ktokolwiek miałby poświęcać swój czas na robienie rzeczy za darmo? Przykładowo, osoba chcąca zostać copywriterem nie powinna dla nikogo pisać za darmo. Już lepiej w takim wypadku poświęcić swój czas na założenie własnego bloga i stworzenie portfolio. Podobnie zresztą sprawa wygląda w innych branżach. Jeśli istnieje jedynie możliwość bezpłatnego wykonywania danej pracy, lepiej już poświęcić energię i kolejne godziny na stworzenie własnego portfolio.
Czy są takie sytuacje, gdy warto pracować za darmo?
Oczywiście świat nie jest czarno-biały. Choć w większości przypadków praca za darmo nie jest dobrym rozwiązaniem, to można znaleźć też wyjątki od tej reguły. Przede wszystkim obecna sytuacja niczego nie ułatwia. Rynek przez ostatnie kilkanaście miesięcy mocno się zmienił. Czasami zdobycie darmowego projektu na start jest jedyną opcją, by ruszyć z miejsca.
W takim wypadku należy jednak kierować się dwiema zasadami. Po pierwsze – darmowe zlecenia trzeba brać tak rzadko, jak tylko jest to możliwe. W przeciwnym razie łatwo utknąć w jednym punkcie albo co gorsza – wypracować sobie przekonanie o niskiej wartości własnej pracy.
Poza tym rozważając bezpłatne oferty, należy zastanowić się, czy warto pracować za darmo w tej konkretnej sytuacji. Mówiąc prościej – co można zyskać w zamian. Wiadomo, że nie będą to pieniądze. Czy jednak dzięki danej współpracy można znaczące podnieść kompetencje? A może firma ma świetną renomę i chwalenie się taką współpracą zrobi wrażenie w CV? Albo umożliwi zdobycie cennych znajomości? W każdym przypadku należy więc przed przyjęciem oferty zastanowić się, czy rzeczywiście przyniesie jakieś większe korzyści. Jeśli nie – lepiej z niej zrezygnować.
Wizerunek marki, czyli jak sposób postrzegania firmy przez klientów przekłada się na zyski
